Bebeğinize Okuduğunuz Kitabın Türü Gelişimini Nasıl Etkiler?
Bilim insanları son yapılan araştırmayla, bebeklik döneminde kitap okumanın faydalarını elde etmek için, doğru zamanda doğru kitapların okunması gerektiğini saptadı
Anne karnı döneminden başlanarak çocuklarımıza kitap okumanın önemini açıklayan pek çok araştırma var. Peki doğru zamanda, doğru kitabı okumak neden önemlidir?
National Science Foundation tarafından finanse edilen araştırmanın bulgularını sizlerle paylaşıyoruz.
Araştırmada ne yapıldı?
İlk olarak, 6 aylık bebekler daha önce hiç görmedikleri öykü karakterlerine ne kadar çok dikkat gösterecekleri ve ne tepki verecekleri ölçülmek üzere laboratuvara getirildi. Beyin tepkilerini ölçmek için elektroensefalografi (EEG) kullanıldı. Bebekler, bilgisayar ekranındaki karakterleri incelerken, sinirsel tepkileri ölçüldü. Bu ölçümlerle, bebeklerin neler bildiklerini ve onlara gösterilen karakterler arasındaki farkı anlayıp anlamadıkları saptandı. Bebeklerin bakışları, karakterlerin hangi bölümlerine odaklandıklarını ve ne kadar süreyle dikkat gösterdiklerini görmek göz izleme teknolojisini kullanarak izlendi. Laboratuara yapılan ilk ziyarette toplanan veriler bir temel oluşturdu.
Aileler, aynı karakteri içeren öykü kitapları verilerek eve gönderildi. Amaç, ilk ölçümlerle, gelecekteki ölçümleri karşılaştırmaktı. Bu aşamada, bebekler üç gruba ayrıldı. İlk guruptaki ebeveynlere, bebeklerinin daha önce hiç görmedikleri, tek tek isimlendirilmiş 6 karakterden oluşan bir hikaye kitabı verilerek bunu onlara okumaları istendi. Başka bir gruba aynı hikaye kitabı verildi ancak karakterler ayrı ayrı adlandırmak yerine tüm karakterleri belirtmek için genel ve hazırlanmış bir etiket kullanıldı; örneğin karakterlerin hepsi "Deniz" olarak adlandırıldı. Son gurup, herhangi bir kitap okumayacaktı.
Üç ay geçtikten sonra aileler laboratuara geri döndüler. Ölçümler tekrar yapıldı. Karakterlerin tek tek adlandırıldığı kitabı alan gruptaki bebeklerin, daha önceki ziyaretlerine kıyasla daha fazla dikkat gösterdikleri ortaya çıktı. Çalışma, bebeklerin karaktere özgü farklı isimlendirmeleri ayırt edebileceklerini gösterdi. Yani, bebekler farklı karakterleri algılayabiliyordu. Bu etkiler ikinci ve üçüncü gruptaki bebeklerde gözlenmedi.
Araştırmanın Sonuçları Nelerdir?
Bu bulgular, bebeklerin çevrelerindeki dünyayı öğrenmek için etiketler kullanabildiklerini ve kitapların, yaşamın ilk yıllarından itibaren bebeklerin gelişimlerinin desteklenmesi için etkili bir araç olduğunu gösteriyor. Öyleyse araştırmanın sonuçları, hikaye okumanın faydalarını üst düzeye çıkarmak isteyen ebeveynler için ne anlama geliyor?
Bütün kitaplar aynı değildir. Ebeveynlerin 6-9 aylık çocuklarına okudukları kitaplar, muhtemelen iki yaşındaki çocuklarına okudukları kitaplardan farklı olacaktır. Okumaya hazırlanan altı yaşındaki çocuklar için de daha farklı kitaplar seçeceklerdir. Başka bir deyişle, bebeklik döneminde kitap okumanın faydalı olabilmesi için bebeklerinize doğru zamanda doğru kitapları okumalısınız
Bebekleriniz için farklı karakterlerin olduğu kitapları bulmanız, kitap paylaşımlarınızı kaliteli hale getirecektir. Ayrıca, onların öğrenme ve beyin gelişimlerine oldukça fayda sağladığı araştırmada belirlenmiştir. Tüm bebekler eşsizdir, bu nedenle ebeveynler bebeklerinin ilgi alanlarına göre çok karakterki kitapları bulmaya çalışmalıdır. Eğer, kitapta karakterin isimlerine yer verilmemişse, onları siz adlandırabilirsiniz.
Son olarak, günlük rutinlerinize kitap okuma paylaşımlarını ekleyin ve okuduğunuz kitapların karakterlerine mutlaka bir isim verin. Bebeğinizle konuşuyor gibi okumak onların tüm gelişimlerine büyük katkılar sağlar.